Cilt 1 Sayı 1 (Ekim 2025)
Sayı Bilgileri Sayı Bilgileri

ss. i - vi

Özet

Anahtar kelimeler:

Orjinal Araştırma Makaleleri Stresle Başa Çıkma Stratejileri Genç Yetişkinlerin Mental İyi Oluşlarını Nasıl Yordar? Kesitsel Bir Araştırma

Beyza Çalı, Işılay Açar

ss. 1 - 16

Özet

Günümüzde genç yetişkinler, çeşitli sebeplerden kaynaklı olarak sıklıkla strese maruz kalmaktadırlar. Stresle başa çıkma stratejileri ruh sağlığı üzerinde kendi içerisinde farklı etkilere sahiptir. Bu araştırma, stresle başa çıkma stratejilerinin genç yetişkinlerin mental iyi oluşları üzerindeki yordayıcı rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın katılımcılarını 336’sı kadın (%72.9) ve 125’i erkek (%27.1) olmak üzere toplam 461 genç yetişkin oluşturmaktadır. Verilerin analizinde betimsel analizler, korelasyon analizi ve çok kategorili lojistik regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Bulgular, problem odaklı ve duygu odaklı başa çıkma stratejilerinin orta ve yüksek düzeydeki mental iyi oluşu, kaçınmacı başa çıkma stratejilerinin ise yüksek düzeydeki mental iyi oluşu anlamlı bir şekilde yordadığını göstermektedir. Sonuçlar stresle başa çıkma stratejilerinin genç yetişkinlerin mental iyi oluşlarını farklı şekilde etkilediğini göstermiştir. Çalışma, özellikle kaçınma başa çıkma stratejilerinin bu çalışmada farklı bir ilişki yönü gösterdiğini ortaya koymuştur. Araştırmanın bulguları, ilgili literatür ışığında ayrıntılı olarak tartışılmış ve yorumlanmıştır.

Anahtar kelimeler: Genç yetişkinler, Stres, Stresle Başa Çıkma, Mental İyi Oluş

Derleme Makaleleri Ergenlerde Psikolojik Sağlamlık Geliştirilebilir Mi? Güncel Bir Literatür İncelemesi

Ebru Yılmaz Akbulut

ss. 17 - 33

Özet

Ergenlik döneminde yaşanan hızlı değişimler, ergenleri depresyon, anksiyete ve stres gibi psikolojik semptomlara karşı hassas hale getirebilmektedir. Zorlu yaşam olayları karşısında uyum sağlayabilme ve toparlayabilme kapasitesi olarak tanımlanan psikolojik sağlamlık bu dönemdeki psikolojik sıkıntılara karşı önemli bir koruyucu faktör olarak kabul edilmektedir. Bu araştırmada, ergenlerde psikolojik sağlamlığı geliştirmeye yönelik tasarlanmış güncel müdahale programları incelenmiştir. Araştırma kapsamında Web of Science veritabanında bir literatür taraması yapılmış ve son üç yılda yapılan psikolojik sağlamlık müdahale programları incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, farkındalık ve pozitif psikoloji yaklaşımlarından okul temelli sosyal-duygusal öğrenme, bilişsel-davranışçı stratejiler ve dijital programlara kadar çeşitli yapılandırılmış müdahalelerin ergenlerde psikolojik sağlamlığın gelişiminde etkili olabileceğini göstermektedir. Bulgular, psikolojik sağlamlığın esnek ve geliştirilebilir yönüne vurgu yapmaktadır. Araştırmanın bulguları, ilgili literatür ışığında ayrıntılı olarak tartışılmış ve çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar kelimeler: Ergenlik, psikolojik sağlamlık, müdahale programları

Orjinal Araştırma Makaleleri Çocuklarda Engelleyici Aile İlişkileri ile Sosyal Anksiyete Arasındaki İlişkide Beden Takdirinin Aracılık Rolü

Selen Gençoğlu, Önder Baltacı

ss. 35 - 50

Özet

Çocukların sosyal-duygusal gelişiminde aile ilişkileri ve beden algısı, psikolojik iyi oluşun temel bileşenleri arasında yer almaktadır. Bu araştırmanın amacı, çocuklarda engelleyici aile ilişkileri ile sosyal anksiyete arasındaki ilişkide beden takdirinin aracılık rolünü incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modeline dayalı olarak yürütülmüştür. Araştırmanın verileri 9–12 yaş aralığındaki 351 çocuktan elde edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak "Çocuklar için Beden Takdir Ölçeği", "Aile İlişkileri Ölçeği" ve "Çocuklar için Sosyal Anksiyete Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, Pearson korelasyon analizi ve aracılık testi uygulanmıştır. Bulgular, engelleyici aile ilişkileri, beden takdiri ve sosyal anksiyete değişkenleri arasında anlamlı ilişkilerin olduğunu göstermiştir. Ayrıca beden takdirinin engelleyici aile ilişkileri ile sosyal anksiyete arasındaki ilişkide kısmi aracılık rolüne sahip olduğu görülmüştür. Engelleyici aile ilişkileri arttıkça beden takdiri azalmış, beden takdirindeki azalma ise sosyal anksiyete düzeylerinde artışla ilişkilendirilmiştir. Sonuçlar, çocuklarda sosyal anksiyeteyi anlamada aile ilişkileri ve beden algısının birlikte değerlendirilmesinin önemine işaret etmektedir. Araştırma, çocukların psikososyal gelişimini desteklemeye yönelik aile temelli ve beden algısını güçlendirici müdahalelerin planlanmasına katkı sunmaktadır.

Anahtar kelimeler: Sosyal anksiyete, aile ilişkileri, beden takdiri, çocuk

Orjinal Araştırma Makaleleri Yetişkinlerde Yaşam Doyumunun Yordayıcıları: Çaresizlik, Psikolojik Esneklik, Travma ile Başa Çıkma Özyeterliği

Yusuf Akyıl

ss. 51 - 66

Özet

Bireylerin yaşamlarına yönelik değerlendirmeleri bireylerin psikolojik sağlıkları için önemli bir konumdadır. Bireylerin yaşamın zorlu koşullarına esnek bir şekilde uyum sağlayabilmeleri ve bunlarla baş edebileceklerine inanmaları yaşamlarını daha olumlu değerlendirmelerini destekleyebilir. Ancak bireylerin kendilerini zaman zaman çaresiz hissetmeleri yaşamlarından daha az doyum almalarını söz konusu haline getirebilir. Dolayısıyla mevcut araştırmada yaşam doyumunun çaresizlik, psikolojik esneklik ve travma ile başa çıkma özyeterliği tarafından yordanabilirliğini incelemek amaçlanmaktadır. Araştırmaya ortalama 22.77 (SS = 3.44) yaşındaki 494 yetişkin birey (%74.4 kadın, %25.3 erkek) katılım sağlamıştır. Araştırma sonucunda değişkenler arasında anlamlı ilişkiler olduğu ortaya çıkmıştır. Ek olarak yapılan doğrusal regresyon analizinin sonuçları çaresizlik, psikolojik esneklik ve travma ile başa çıkma özyeterliğinin yaşam doyumu varyansının %23’ünü açıkladığını ortaya koymuştur. Bulgular, yaşam doyumunun psikolojik esneklik ve başa çıkma özyeterliği gibi olumlu kaynaklarla artırılabileceğini göstermektedir. Bu nedenle önleyici ve müdahale edici programlarda bireylerin esneklik becerilerini geliştirmeye, çaresizlik duygusunu azaltmaya ve travmayla başa çıkma yeterliklerini artırmaya odaklanılmalıdır.

Anahtar kelimeler: Yaşam doyumu, çaresizlik, psikolojik esneklik, travma ile başa çıkma özyeterliği

Orjinal Araştırma Makaleleri Üniversite Öğrencilerinde Depresyon ve Olumlu Gelecek Beklentisi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Esra Esfendiyar

ss. 67 - 82

Özet

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinde depresyon ile olumlu gelecek beklentisi arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca öğrencilerin olumlu gelecek beklentisi düzeylerinin cinsiyet ve sınıf değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığı değerlendirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu yaşları 18 ile 56 arasında değişen toplam 258 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcıların 196’sı (%76) kadın, 62’si (%24) erkektir. Veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği (DASS-21) ve Olumlu Gelecek Beklentisi Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma soruları doğrultusunda bağımsız örneklemler t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson korelasyon analizi ve basit doğrusal regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öğrencilerin olumlu gelecek beklentisi düzeylerinin cinsiyet ve sınıf değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Ayrıca depresyon ile olumlu gelecek beklentisi arasında orta düzeyde, negatif yönde ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Regresyon analizi sonucunda depresyonun, olumlu gelecek beklentisini anlamlı düzeyde yordadığı ve olumlu gelecek beklentisindeki toplam varyansın %26.6’sını açıkladığı bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar, üniversite öğrencilerinde depresyon düzeyinin artmasının geleceğe yönelik umutlu ve iyimser bakış açısını azalttığını göstermektedir. Bu doğrultuda, depresyonla başa çıkma becerilerini güçlendiren ve geleceğe dair olumlu düşünme eğilimlerini destekleyen psikoeğitim programlarının geliştirilmesi önerilmektedir.

Anahtar kelimeler: Depresyon, olumlu gelecek beklentisi, psikolojik iyi oluş, yordayıcı ilişki, üniversite öğrencileri

Tüm Sayılar

Cilt 1